De invoering van de Omgevingswet zou weleens een grotere operatie kunnen worden dan de drie decentralisaties in het sociale domein. Het is dus zaak om er zo snel mogelijk mee aan de slag te gaan. Met die boodschap opende burgemeester Frans Backhuijs van Nieuwegein in de Raadzaal van het Stadskantoor een bijeenkomst van de VNG afdeling Utrecht voor raadsleden en griffiers uit de provincie Utrecht.
Op 1 januari 2019 is het zover. Dan is de “grootste wetswijziging na Thorbecke” een feit, aldus Eelke Horselenberg van het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING). Op dat moment worden 24 wetten en 117 Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB) vervangen door één Omgevingswet en vier AMvB’s.
In zijn welkomstwoord liet Backhuijs aan duidelijkheid weinig te wensen over. Het is een zeer ingrijpende operatie, die voor zowel colleges en gemeenteraden als het ambtelijk apparaat grote gevolgen heeft. “De Omgevingswet vraagt van gemeenten in de eerste plaats dat zij anders reageren op initiatieven in het ruimtelijke domein. We zullen ons moeten aanleren om dingen mogelijk te maken in plaats van tegen te houden. Dat vereist een andere houding van het openbaar bestuur, die we ons zullen moeten aanleren. En dat is niet eenvoudig.”
De tweede uitdaging is de digitalisering van het proces. “De tijd die ons daarvoor gegeven is zullen we keihard nodig hebben. Alle ontwerpen en aanvragen moeten in een systeem worden gevangen. Het Is a hell of a job om dat voor elkaar te krijgen.”
Derde opgave is het Omgevingsplan, dat iedere gemeente moet gaan opstellen. Backhuijs: “Heel veel lokale regelingen hebben ruimtelijke componenten in zich. Daarvan moet stuk voor stuk worden bekeken of die in het Omgevingsplan moeten worden opgenomen. Dat gaat niet alleen heel veel ambtelijke capaciteit vergen; het vereist ook de nodige besluitvorming in de gemeenteraad.”
De burgemeester van Nieuwegein riep de deelnemers dan ook op daar terdege rekening mee te houden. “Er staan grote veranderingen op stapel, die ons allen heel veel tijd en energie zullen gaan kosten.”
