Eigenaarschap
Nu vier jaar na aanvang is het fort ingrijpend gerenoveerd, verbouwd en energiezuinig gemaakt. Een deel van de ruimte wordt verhuurd, onder andere aan een huisarts en kinderopvang. De opbrengsten worden ingezet om de 750.000 euro die van de gemeente werd geleend voor de verbouwing terug te betalen. Inmiddels trekt Fort Vreeswijk bijna 30.000 bezoekers en bijna 11.000 deelnemers aan wijkactiviteiten De organisatie steunt op de betrokkenheid van ruim 100 vrijwilligers.
Een succes, vindt De Beer, dat mede te danken is aan het wederzijds vertrouwen tussen de gemeente Nieuwegein en de Vreeswijkers. “Daarnaast is in het hele proces het gevoel van eigenaarschap bij de bewoners een cruciale factor geweest. De mensen voelden: dit is van ons, daar moeten we zuinig op zijn en ons best voor doen.”
In dat verband stelde John Geurts, voorzitter van de Stichting Dorpshuis Fort Vreeswijk, dat met name de juridische en organisatorische formalisering van dit soort buurtinitiatieven die betrokkenheid geweld kan aandoen. “De bestaande rechtsvormen passen eigenlijk niet op dit initiatief. De vereniging of stichting komt nog het dichtst in de buurt van wat je eigenlijk wil, maar is niet voldoende.”
Noodgedwongen is gekozen voor een stichting. “Hoewel de kans groot is dat de betrokkenheid van mensen afneemt, op het moment dat je voor een organisatievorm met bestuurders kiest. Het succes van Fort Vreeswijk is immers bepaald door het grote draagvlak onder de bevolking. Om dat te behouden hebben we hier een bijzonder statuut gekozen, waarmee we ons verplichten continu in overleg met de Vreeswijkers te blijven.”
