Een gezonde portie nieuwsgierigheid kan Juliette de Graaf niet worden ontzegd. Met alle gevolgen van dien. Haar tijd moet De Graaf inmiddels verdelen tussen haar studie, het lidmaatschap van de gemeenteraad van Bunschoten én het bestuur van de VNG Utrecht. “Ik zag het als een kans om zowel de bestuurders in de gemeenten als de gemeenten in Utrecht zelf beter te leren kennen.”
Juliette de Graaf was pas 20 toen ze zich namens de VVD kandidaat stelde voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Inmiddels is ze alweer bijna twee jaar raadslid, met in haar portefeuille het sociaal domein, volksgezondheid, onderwijs, subsidiebeleid en bestuurlijke vernieuwing. Het raadswerk combineert ze met haar studie Maatschappelijk werk.
De Graaf: “Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in de maatschappij en de mens in de maatschappij, maar toen ik jong was zag ik de maatschappij nog los van de politiek. Ik ben in het eerste jaar van mijn studie een keer bij de gemeenteraad in Bunschoten op bezoek geweest voor een opdracht vanuit school. Daarna was ik nieuwsgierig naar wat er zich in een gemeentehuis afspeelde. Ik wist er namelijk nog niet veel vanaf. Daarom ben ik me er beter in gaan verdiepen, onder andere door de standpunten van de partijen op de gemeentesite te lezen. Vervolgens heb ik gemaild naar de lokale partij die mij het meest aansprak. Het is ook een kwestie van timing, want precies op dat moment kwamen de gemeenteraadsverkiezingen eraan. Ik wilde helpen door op de lijst te staan voor de partij en we hebben een onverwacht grote verkiezingswinst behaald. Vanaf toen begon mijn werk als raadslid.”
Juliette de Graaf
Geen verwachtingen
Omdat ze van tevoren nog niet precies wist wat het werk van een raadslid inhield, waren er ook geen verwachtingen over de invulling ervan. “Ik ben er open ingegaan en heb me in de eerste maanden goed verdiept in de werkzaamheden en taken van een raadslid. Daarbij heb ik hulp gevraagd aan de mensen de ik leerde kennen en zelf al een tijdje actief zijn in het openbaar bestuur. Denk aan collega raadsleden en onze griffier.”
Toch heeft ze nu een duidelijke mening over. “Als raadslid voel ik mezelf iemand die het dagelijks gemeentebestuur controleert en de kaders stelt. Ik vind het in deze rol belangrijk om bezig te zijn met de vraag: waarom doen wij, of het gemeentebestuur, iets zoals we het doen? In de rol van volksvertegenwoordiger vind ik het heel belangrijk om goed te luisteren en proberen te begrijpen hoe bepaalde situaties aanvoelen voor de mensen waarover de keuzes gemaakt worden. Omdat ik nog maar net kom kijken in de wereld van het openbaar bestuur sta ik open voor nieuwe leerervaringen en ben ik nieuwsgierig ingesteld.”
Elkaar beter leren kennen
Vandaar ook dat ze zich aanmeldde voor de vacature voor een raadslid in het bestuur van de VNG Utrecht. “Op het moment dat die vrijkwam dacht ik meteen: dit is een kans om zowel de bestuurders in de gemeenten als de gemeenten in Utrecht zelf beter te leren kennen. Dit bleek achteraf geen verkeerde gedachte, want door de vergaderingen en congressen op verschillende plekken door de provincie Utrecht heen te bezoeken leer je echt veel over wat er speelt en wie zich daar mee bezig houden. Ik heb veel mensen leren kennen en prachtige plekken mogen bezoeken. Als VNG Utrecht bestuurder voel ik me onderdeel van een enthousiast team dat de samenwerking opzoekt met heel veel verschillende partijen en ernaar streeft om interactie, inspiratie en informatie-uitwisseling te laten plaatsvinden tussen griffiers, gemeentesecretarissen, raadsleden, wethouders en burgemeesters. Ik wil mensen enthousiasmeren en betekenis creëren voor al de werkzaamheden die wij doen.”
Volgens De Graaf voorziet de VNG Utrecht ook in een behoefte. “In elke gemeente gebeurt elke week genoeg om druk mee te zijn. Veel dingen spelen zich echter op meerdere plekken op een (deels) vergelijkbare manier af. Op zo’n moment is het heel fijn dat er een platform als VNG Utrecht is waarop bepaalde dingen aangekaart kunnen worden of waarin samen gebrainstormd kan worden hoe we iets moeten of kunnen aanvliegen. Het kan verschillen van iets kleins tot en met iets groots. Hoe we omgaan met vraagstukken zoals het sociaal domein, digitale veiligheid of het klimaat; het zijn slechts enkele voorbeelden. Door de samenwerking op te zoeken met meerdere partijen staan we als Utrechtse gemeenten nog sterker en zijn we beter op de hoogte van alles dat speelt.”
Waardering
Over het functioneren van de VNG Utrecht is ze dan ook positief. “Ik vind heel veel dingen goed gaan bij de VNG Utrecht. Enkele voorbeelden zijn alle enthousiaste en energieke mensen die zich inzetten voor het bestuur, de website, de (landelijke) commissies en de congressen. We evalueren en reflecteren vaak om steeds meer te ontwikkelen. Daarnaast vind ik dat er relevante onderwerpen op congressen worden geagendeerd en zijn de locaties altijd verrassend mooi en inspirerend. Tijdens de vergadering is de huidige directeur van de VNG, Jantine Kriens, vaak aanwezig geweest om een inkijkje te geven van de landelijke ontwikkelingen en vragen van iedereen te beantwoorden. Dit vind ik heel sterk en dat waarderen de bezoekers ook echt.”
De kracht van de VNG Utrecht zit hem wat De Graaf betreft echter vooral in de kracht van de samenwerking. “In de toekomst komen er veel grote vraagstukken op ons af. Met een positieve blik moeten we kijken naar de mogelijkheden in plaats van beperkingen en ik denk dat het belangrijk is om de samenwerking op te blijven zoeken met gemeenten en andere partijen zoals de provincie. Uiteindelijk is het voor ons als VNG Utrecht belangrijk om de balans en ruimte te blijven waarborgen voor het individueel sterk kunnen zijn als gemeente en daarnaast het collectief belang van alle gemeenten in de provincie Utrecht te waarborgen.”
